Τί είναι Αρχαιολογία;

Όταν πάρθηκε η απόφαση για την έκδοση του «ΟΦΕΛΤΗ», τα μέλη του Ομίλου Αρχαιολογίας, και όχι μόνο, καλούνταν να συντάξουν άρθρα με σκοπό τον εμπλουτισμό του, πολλές σκέψεις και ιδέες πέρασαν από το μυαλό μου.Τελικά αποφάσισα πως μια καλή ιδέα θα ήταν να καταγράψω τι γνωρίζουν οι Κύπριοι για την Αρχαιολογία. Ο πιο εύκολος τρόπος ήταν μέσα από ένα ερωτηματολόγιο. Αυτό δόθηκε σε αρκετά άτομα διαφόρων ηλικιών (14-79) και ιδιοτήτων. Επίσης το ερωτηματολόγιο δόθηκε σε δύο τμήματα της τρίτης λυκείου. Συνολικά το ερωτηματολόγιο απαντήθηκε από 39 άτομα εκ των οποίων τα 13 ήταν μαθητές της κλασικής κατεύθυνσης και τα 15 της πρακτικής. Το έντυπο δεν δόθηκε σε φοιτητές Αρχαιολογίας, για ευνόητους λόγους.

Μελετώντας τα ερωτηματολόγια κατέληξα στο συμπέρασμα πως οι περισσότεροι αγνοούν την έννοια της αρχαιολογίας. Δυστυχώς, οι πλείστοι δεν γνωρίζουν τίποτα για την αρχαιολογία γενικότερα, όπως ποιες είναι οι περίοδοι με τις οποίες ασχολείται ή οι εργασίες που κάνει ένας αρχαιολόγος. Οι περισσότεροι ερωτηθέντες θεωρούν πως η επιστήμη αυτή ασχολείται με τις προ Χριστού περιόδους. Οφείλω να ομολογήσω πως αρκετοί γνωρίζουν ότι οι αρχαιολόγοι ασχολούνται με θέματα του 20ου αιώνα. Επιπρόσθετα, αν και η πλειοψηφία απάντησε πως ένας αρχαιολόγος κάνει μόνο ανασκαφές, υπήρχαν άτομα τα οποία απάντησαν πως πέραν από αυτές κάνει μελέτες και έρευνα. Όσον αφορά τις τρεις τελευταίες ερωτήσεις, οι απόψεις των ερωτηθέντων ήταν παραπλήσιες. Επικράτησε η άποψη πως αξίζει να ασχολείται κανείς με αυτή την επιστήμη. Ορισμένοι, απάντησαν πως αξίζει η ενασχόληση με την αρχαιολογία παρόλο που δεν υπάρχουν θέσεις εργασίας. Επιπλέον, μια μερίδα από αυτούς θεωρούν ότι οι αρχαιολόγοι προσφέρουν στον πολιτισμό, αν και λίγοι είναι αυτοί που έχουν την άποψη πως η αρχαιολογία είναι μια επιστήμη που δεν έχει να προσφέρει κάτι στον πολιτισμό και κατ’ εξακολούθηση δεν πρέπει να ασχολείται κανείς με αυτή. Πέραν αυτών, κατέληξα και σε κάποια άλλα συμπεράσματα που αφορούν όχι την άποψη της πλειοψηφίας για την αρχαιολογία αυτή καθ’ αυτή. Μέσα από την ανάλυση των ερωτηματολογίων διαφαίνεται η έλλειψη σωστής σύνταξης και έκφρασης των απόψεων.

Για να γίνω πιο ξεκάθαρη, ενώ είχαν γνώσεις για το αντικείμενο, δεν ήταν σε θέση να τις αποδώσουν ορθά τόσο συντακτικά όσο και εκφραστικά. Αυτό ήταν πιο έντονο στα δύο τμήματα του λυκείου. Παρόλο που ανέμενα πως οι γνώσεις αλλά και η έκφραση των μαθητών της κλασικής κατεύθυνσης θα ήταν σε καλύτερα επίπεδα από αυτών της πρακτικής, διαψεύστηκα. Αναλογικά οι γνώσεις τους ήταν στο ίδιο επίπεδο, ωστόσο οι μαθητές της πρακτικής κατεύθυνσης δεν έδειξαν την απαιτούμενη προσοχή και σοβαρότητα στο έντυπο που τους δόθηκε. Τέλος, ορισμένοι μαθητές της προαναφερθείσας κατεύθυνσης απάντησαν ωμά στις δύο τελευταίες ερωτήσεις. Έχουν την άποψη πως δεν υπάρχει λόγος να ασχολείται κάποιος με την αρχαιολογία, αφού υπάρχουν σημαντικότερα θέματα. Αξίζει να αναφερθεί πως ένα μαθητής ηλικίας 16 ετών θεωρεί πως οι αρχαιολόγοι εσκεμμένα τοποθετούν υλικό ώστε να αποδείξουν κάτι το οποίο δεν ισχύει. Εν κατακλείδι, προτού διαμοιράσω τα ερωτηματολόγια πίστευα πως οι περισσότεροι δεν θα γνώριζαν αρκετά για την επιστήμη της αρχαιολογίας. Αυτό γιατί ούτε εγώ γνώριζα αρκετά για την αρχαιολογία πριν ακολουθήσω τον κλάδο αυτό. Δεν μπορώ να εξηγήσω την άγνοια και την αδιαφορία για την επιστήμη της αρχαιολογίας. Ίσως ευθύνεται η έλλειψη ενημέρωσης από τα Μ.Μ.Ε ή η αδιαφορία του εκπαιδευτικού συστήματος για το ζήτημα.